3 năm sau cuộc khủng hoảng Evergrande, các ngân hàng chủ chốt của Trung Quốc vẫn phải vật lộn để hạn chế rủi ro tài sản

Các ngân hàng quan trọng trong hệ thống của Trung Quốc vẫn đang phải vật lộn với lượng tài sản xấu cao trong danh mục cho vay bất động sản của mình, khi tình trạng suy thoái bất động sản đang diễn ra tiếp tục cản trở những nỗ lực của quốc gia nhằm ổn định nền kinh tế quốc gia và chống lại các rủi ro tài chính.

Theo báo cáo tài chính bán niên của 18 ngân hàng hàng đầu Trung Quốc, các ngân hàng đang phải đối mặt với tỷ lệ nợ xấu (NPL) tăng cao - một chỉ số về chất lượng tài sản và rủi ro tín dụng của ngân hàng - trong lĩnh vực bất động sản, với tỷ lệ nợ xấu trung bình là 2,79%.

Tỷ lệ nợ xấu liên quan đến cho vay bất động sản trung bình của 4 ngân hàng lớn do nhà nước sở hữu – Ngân hàng Công thương Trung Quốc (ICBC), Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc, Ngân hàng Trung Quốc và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc – là 5,2%.

Mức này giảm nhẹ so với mức 5,5% vào cuối năm ngoái, nhưng vẫn ở mức cao so với tỷ lệ nợ xấu trung bình chung 1,56% vào cuối tháng 6.

4 ngân hàng lớn này, nắm giữ phần lớn các khoản cho vay bất động sản xấu của Trung Quốc, nằm trong danh sách “các ngân hàng có tầm quan trọng toàn cầu” do Ngân hàng Thanh toán Quốc tế bình chọn.

Cụ thể, Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc có tỷ lệ nợ xấu trong lĩnh vực bất động sản cao nhất, ở mức 5,42%. ICBC, ngân hàng có quy mô tài sản lớn nhất Trung Quốc, đã ghi nhận tỷ lệ nợ xấu là 5,35%.

Chính quyền Trung Quốc đã nhắc lại điểm mấu chốt là không có rủi ro tài chính mang tính hệ thống, khi so với cuộc khủng hoảng cho vay dưới chuẩn ở Mỹ, khúc dạo đầu cho cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, một bài học được trích dẫn rộng rãi trong giới học thuật.

Mức nợ xấu ở Trung Quốc vẫn thấp hơn tỷ lệ hai con số được báo cáo bởi các đồng nghiệp cùng ngành ở Mỹ trong cuộc khủng hoảng cho vay dưới chuẩn.

Các ngân hàng thương mại Trung Quốc báo cáo tổng nợ xấu là 3,3 nghìn tỷ Nhân dân tệ (465 tỷ USD) vào cuối tháng 6, giảm 27,2 tỷ Nhân dân tệ so với quý trước, với tỷ lệ nợ xấu giảm 0,03 điểm phần trăm xuống 1,56%, theo Cơ quan quản lý tài chính quốc gia.

Tuy nhiên, các nhà điều hành tài chính vẫn tỏ ra thận trọng khi doanh số bán bất động sản và đầu tư tiếp tục kéo dài chuỗi giảm.

Các giám đốc điều hành tại Ngân hàng China Minsheng lưu ý trong báo cáo thu nhập giữa năm của họ rằng thị trường bất động sản vẫn ở “giai đoạn chạm đáy” trong nửa đầu năm, dẫn đến tỷ lệ nợ xấu cao hơn và gây căng thẳng cho chất lượng tài sản của ngân hàng.

Ngân hàng cho biết: “Mặc dù doanh số bán nhà cũ ở các thành phố trọng điểm gần đây đã phục hồi nhưng sẽ cần thời gian để thị trường tổng thể phục hồi”.

Ngân hàng này nói thêm rằng các công ty bất động sản sẽ vẫn gặp căng thẳng về tài chính và các dự án hoạt động kém hiệu quả ở một số khu vực nhất định có thể sẽ xuất hiện thêm rủi ro cho đến khi doanh số bán nhà ổn định.

Ngân hàng Ping An và Ngân hàng Minsheng Trung Quốc chứng kiến ​​tỷ lệ nợ xấu tăng lớn nhất kể từ cuối năm 2023, với tỷ lệ nợ xấu của Ping An tăng 0,4 điểm phần trăm lên 1,3% và của Minsheng tăng lên 5,3%.

Thống đốc PBOC Pan Gongsheng cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Tân Hoa Xã vào giữa tháng 8 rằng ngân hàng trung ương đã cam kết “bảo vệ đất nước trước các rủi ro tài chính hệ thống”.

Ông cho biết thêm, để quản lý rủi ro trong lĩnh vực bất động sản, PBOC đã hạ thấp yêu cầu thanh toán trả tiền và lãi suất vay thế chấp, đồng thời đưa ra các chương trình tái cấp vốn để hỗ trợ việc mua lượng nhà ở tồn kho hiện có.

Cho rằng “sự suy thoái bất động sản sâu hơn dự kiến ​​và vẫn chưa chạm đáy”, ngân hàng đầu tư UBS đã cắt giảm ước tính tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội năm 2024 của Trung Quốc từ 4,9% xuống 4,6% vào tuần trước, đồng thời hạ ước tính tăng trưởng năm tới 0,6 điểm phần trăm xuống còn 4%.

Các nhà phân tích của UBS cho biết: “Chúng tôi cho rằng sự sụt giảm liên tục trong lĩnh vực bất động sản và giá bất động sản là lực cản chính đối với nền kinh tế, đặc biệt là niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp”.

Bất chấp những thách thức đang diễn ra, nhiều ngân hàng hàng đầu đã tăng các khoản cho vay dành cho các nhà phát triển bất động sản so với cuối năm ngoái, trong đó Ngân hàng Tiết kiệm Bưu điện Trung Quốc và ICBC báo cáo mức tăng trưởng lớn nhất, lần lượt là 12,8% và 11,8%.

Cơ quan xếp hạng tín dụng hàng đầu Fitch Ratings cho biết hôm 4/9 rằng căng thẳng về tài sản và việc định giá lại giá tài sản thế chấp có thể vẫn là lực cản đối với lợi nhuận của ngân hàng, vốn đã bị áp lực bởi nhu cầu cho vay bán lẻ ảm đạm và biên lãi ròng thu hẹp.

Cơ quan này cho biết: “Tuy nhiên, chúng tôi kỳ vọng thứ hạng xếp hạng khả năng tồn tại của các ngân hàng được xếp hạng sẽ ổn định mặc dù lĩnh vực bất động sản vẫn yếu kém”, đồng thời cho biết mức độ rủi ro khoản vay của nhà phát triển bất động sản có thể quản lý được và tỷ lệ cho vay trên giá trị trung bình của khoản vay là khoảng 40 đến 50% đối với các khoản vay thế chấp.