"Chìa khóa" cân bằng giữa tăng trưởng và lạm phát để GDP Việt Nam đạt từ 8,3 - 8,5%

Tăng trưởng và lạm phát như “hai anh em sinh đôi”

Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần 3-2025 với chủ đề “Động lực nào cho tăng trưởng GDP 2025 đạt 8,3%-8,5%” do Báo Người lao động vừa tổ chức, các chuyên gia đều có chung quan điểm kinh tế Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá, song đi kèm với đó là không ít thách thức.

Chia sẻ tại diễn đàn, GS,TS. Hoàng Văn Cường, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nhấn mạnh rằng để trở thành nước thu nhập cao, Việt Nam cần bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, tiệm cận mức hai con số. Tuy nhiên, tăng trưởng và lạm phát luôn như “hai anh em sinh đôi”: không thể kỳ vọng nền kinh tế vừa tăng trưởng cao vừa không có lạm phát nhất định. Vấn đề là phải kiểm soát được lạm phát trong ngưỡng hợp lý.

Theo GS,TS. Hoàng Văn Cường, một điểm cần đặc biệt lưu ý là mối quan hệ giữa lạm phát và tỷ giá. Muốn đạt tăng trưởng cao, chúng ta phải giữ lãi suất thấp để khuyến khích đầu tư, nhưng điều này lại tạo áp lực lên tỷ giá. Minh chứng là sự biến động của tỷ giá USD/VND thời gian qua. Tuy nhiên, với việc Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất cơ bản 0,25% vừa qua, cùng với dự báo sẽ có thêm 2 đợt cắt giảm trong năm 2024 đã giúp giảm áp lực lên tỷ giá cuối năm.

Ở góc độ thị trường vốn, GS,TS. Hoàng Văn Cường nhận định, chỉ số chứng khoán tăng tới 30% trong khi hiệu quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp chưa được cải thiện tương xứng, phản ánh sự mất cân đối giữa dòng tiền đầu tư và nền tảng sản xuất thực. "Nếu cho vay ký quỹ không được kiểm soát hợp lý, nguy cơ bong bóng tài sản có thể xuất hiện", GS,TS. Hoàng Văn Cường lưu ý.

Ngoài ra, lạm phát kỳ vọng cũng là yếu tố quan trọng. Bởi, khi doanh nghiệp và nhà cung cấp dự đoán chi phí đầu vào tăng, họ sẽ sớm điều chỉnh giá bán, từ đó tạo vòng xoáy lạm phát. Điều này đặt ra yêu cầu đối với chính sách kinh tế: không chỉ kiểm soát lạm phát thực tế, mà còn phải xử lý được tâm lý và kỳ vọng của thị trường.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Kinh tế - Tài chính phân tích thêm, nền kinh tế Việt Nam còn chịu ảnh hưởng từ yếu tố quốc tế như chính sách thương mại của các đối tác lớn, xung đột địa chính trị, biến đổi khí hậu và dịch bệnh. Trong nước, năng suất lao động và trình độ công nghệ còn hạn chế, chi phí sản xuất có xu hướng tăng. Đây là những thách thức không nhỏ đối với mục tiêu tăng trưởng cao.

Chia sẻ tại diễn đàn, ông Nguyễn Phi Lân, Vụ trưởng Vụ Dự báo, thống kê - Ổn định tiền tệ, tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, việc FED giảm lãi suất đã phần nào giảm áp lực lên tỷ giá và tạo dư địa cho chính sách tiền tệ trong nước. Tuy nhiên, để góp phần ổn định vĩ mô, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường trong và ngoài nước, điều hành tỷ giá linh hoạt, phối hợp với các công cụ chính sách tiền tệ để can thiệp kịp thời, ổn định thị trường ngoại tệ.

Giải pháp kiểm soát và định hướng

Để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3%-8,5% năm 2025, các chuyên gia cho rằng cần sự phối hợp đồng bộ và linh hoạt giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, cùng các giải pháp cụ thể cho từng lĩnh vực.

Để đạt được các mục tiêu đề ra, GS,TS. Hoàng Văn Cường cho rằng, chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ phải phối hợp linh hoạt, chủ động, giảm thiểu tác động từ biến động bên ngoài. "Triển vọng tăng trưởng 8% năm nay là khả thi. Nợ công hiện khoảng 34% GDP, vẫn ở mức an toàn. Lạm phát cũng không quá đáng lo nếu chúng ta kiểm soát tốt dòng tiền và giá cả", GS,TS. Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

GS,TS. Hoàng Văn Cường khuyến nghị tăng nguồn cung cổ phiếu cho thị trường chứng khoán thông qua đẩy mạnh cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại những lĩnh vực không cần nắm giữ. Điều này vừa giúp cân bằng cung – cầu, vừa giảm rủi ro bong bóng, đồng thời tạo thêm nguồn thu cho ngân sách.

Về chính sách tài khóa, ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết, trong những tháng cuối năm, chính sách tài khóa tiếp tục được mở rộng có điều kiện, vừa thúc đẩy tăng trưởng, vừa kiểm soát chặt kỷ luật ngân sách. Mục tiêu là đóng góp vào mức tăng trưởng 8,3-8,5% trong năm nay, qua đó, tạo nền tảng cho giai đoạn 2026-2030 hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số.

"Ngân sách nhà nước được cơ cấu theo hướng tập trung, trọng điểm, gắn chi tiêu với kết quả, ưu tiên nguồn lực cho công trình trọng điểm, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và giáo dục – đào tạo. Đầu tư công được cơ cấu lại, nâng cao hiệu quả, phát huy vai trò dẫn dắt và phấn đấu giải ngân 100% vốn", ông Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ và cho biết thêm: "Song song đó, nhiều chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất tiếp tục được triển khai nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, duy trì sản xuất, tạo việc làm".

"Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ theo hướng chủ động, linh hoạt, kịp thời và hiệu quả, đồng thời phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách khác để vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vừa ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát", ông Nguyễn Phi Lân thông tin.

Làm rõ hơn giải pháp điều hành chính sách tiền tệ thời gian tới, ông Nguyễn Phi Lân cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ điều hành nghiệp vụ thị trường mở linh hoạt, bám sát mục tiêu chính sách tiền tệ; tái cấp vốn cho các tổ chức tín dụng để hỗ trợ thanh khoản và cho vay theo các chương trình đã được Chính phủ, Thủ tướng phê duyệt, đồng thời hỗ trợ cơ cấu lại tổ chức tín dụng và xử lý nợ xấu.

Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ theo dõi sát tình hình kinh tế để điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ; tiếp tục yêu cầu các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, tăng cường chuyển đổi số, từ đó tạo điều kiện hạ thêm lãi suất cho vay.

Cũng theo ông Nguyễn Phi Lân, việc điều hành tín dụng sẽ được thực hiện theo hướng phù hợp với khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, hướng dòng vốn vào sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và động lực tăng trưởng theo chỉ đạo của Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; đồng thời tiếp tục đơn giản hóa thủ tục, hồ sơ vay vốn và tạo thuận lợi cho khách hàng tiếp cận vốn ngân hàng nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ pháp luật.

Tại diễn đàn, các chuyên gia đều chung nhận định rằng triển vọng đạt tăng trưởng 8,3%-8,5% trong năm 2025 là khả thi. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu này, việc điều hành chính sách phải đảm bảo cân bằng hài hòa giữa tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô. Kiểm soát lạm phát, giữ vững sự ổn định của tỷ giá, cùng với việc điều hành linh hoạt, đồng bộ các chính sách tài khóa và tiền tệ, cũng như duy trì niềm tin thị trường sẽ là những trụ cột then chốt để kinh tế Việt Nam tạo đà bứt phá trong năm nay và hướng tới giai đoạn tăng trưởng bền vững.