Theo quy định Thông tư 17/2024/TT-NHNN và Thông tư 18/2024/TT-NHNN của NHNN về việc mở, sử dụng tài khoản thanh toán và hoạt động thẻ ngân hàng nhằm tăng cường an toàn, bảo mật, từ ngày 1/1/2025, chủ tài khoản thanh toán/chủ thẻ ngân hàng không thể thực hiện các giao dịch trực tuyến rút tiền, chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, nạp tiền… và giao dịch chuyển/rút tiền tại ATM nếu chưa hoàn thành đối chiếu giấy khai báo và thông tin sinh trắc nghiệm đúng đắn; Chưa cập nhật, tiện ích bổ sung thông tin mới thay thế cho giấy tờ tùy thân (CMND, CCCD, hộ chiếu, thị thực) đã hết hiệu lực.
Góp phần ngăn chặn lừa đảo
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, ngành Ngân hàng lấy đích ngày 1/1/2025 hoàn toàn đảm bảo dữ liệu tài khoản của ngân hàng phải là dữ liệu sống. Dữ liệu này đối chiếu đầy đủ với căn cước công dân gắn chip. Điều này giúp loại trừ, giảm thiểu việc cho thuê, cho mượn tài khoản ngân hàng góp phần ngăn chặn hành vi lừa đảo. Nếu tài khoản không xác thực sẽ bị dừng giao dịch. Những tài khoản chưa thu thập thông tin sinh trắc học chỉ được cung cấp dịch vụ tại quầy. Đây là bước đi rất mạnh mẽ và quyết liệt của NHNN trong việc tăng cường đảm bảo an toàn bảo mật trong thanh toán trực tuyến, từ đó tạo dựng môi trường lành mạnh để thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt phát triển sâu rộng và bền vững.
Hiện nhiều ngân hàng đã đạt tỷ lệ số khách hàng sử dụng ngân hàng trực tuyến xác thực sinh trắc học chiếm đến hơn 60%. Tuy nhiên, vẫn còn một số ngân hàng tỷ lệ đã xác thực mới khoảng trên dưới 50%. Để đảm bảo các giao dịch trực tuyến của khách hàng được thông suốt, thời gian vừa qua, hầu hết các ngân hàng gửi thông báo khuyến nghị khách hàng cần nhanh chóng cập nhật giấy tờ tùy thân còn hiệu lực và hoàn thành đối chiếu khớp đúng với thông tin sinh trắc học của chủ tài khoản/thẻ trước ngày 1/1/2025 nhằm đảm bảo lợi ích của mình.
Bà Ninh Thị Lan Phương - Phó Tổng Giám đốc SHB chia sẻ, nhằm đảm bảo tất cả khách hàng là người Việt Nam và người nước ngoài đang sử dụng dịch vụ SHB đều cập nhật được dữ liệu sinh trắc học, SHB đã liên tục truyền thông hướng dẫn đa kênh báo chí, truyền hình, email, sms, push app… kèm các minh họa cụ thể để khách hàng có thể tự thao tác và thực hiện. Nếu khách hàng không tự thao tác được, các tư vấn viên tại quầy giao dịch hay chuyên viên khách hàng cùng các thiết bị đọc chip chuyên dụng sẵn sàng đáp ứng và hỗ trợ khách hàng. Hiện nay SHB có khoảng 2,8 triệu tài khoản cá nhân nhưng số lượng khách hàng sử dụng ibanking chỉ khoảng 1 triệu tài khoản. Số liệu đến đầu tháng 11 của ngân hàng đã thu thập sinh trắc học khoảng hơn 400 nghìn khách hàng. So với số khách hàng sử dụng online thì đạt khoảng trên 45%. Nhằm đảm bảo các giao dịch thanh toán điện tử hoặc rút tiền tại hệ thống ATM không bị gián đoạn sau ngày 1/1/2025, SHB có nhiều thông báo khuyến cáo khách hàng cần nhanh chóng hoàn tất đối chiếu khớp đúng giấy tờ tùy thân và thông tin sinh trắc học của chủ tài khoản/thẻ.
Vì lợi ích của khách hàng
Anh Nguyễn Minh Chung, Cầu Giấy, Hà Nội chia sẻ, hiện anh đang đăng ký mở tài khoản và giao dịch trực tuyến của 4 ngân hàng khác nhau. Tuy nhiên anh mới thực hiện đăng ký sinh trắc học với 2 ngân hàng anh thường xuyên giao dịch với số tiền lớn, còn 2 ngân hàng ít giao dịch thì anh vẫn chưa đăng ký. Song theo khuyến cáo của ngân hàng gửi tới anh thông qua cả email, zalo và trên app thì mọi giao dịch sẽ không thực hiện được nếu không xác thực sinh trắc học từ tháng 1/2025 nên anh đã vừa hoàn tất các thủ tục đăng ký để không ảnh hưởng đến các giao dịch trực tuyến của mình.
Nhằm khuyến khích khách hàng đẩy nhanh tiến độ thực hiện sinh trắc học, hiện một số ngân hàng triển khai chương trình ưu đãi với giải thưởng hấp dẫn khi khách hàng thực hiện sinh trắc học trên ứng dụng ngân hàng. Có ngân hàng vừa phát đi thông báo về việc mở cửa các điểm giao dịch ngoài giờ hành chính để cập nhật sinh trắc học và thông tin giấy tờ tùy thân từ ngày 23/11/2024 đến hết ngày 15/01/2025.
Là ngân hàng có số lượng khách hàng lớn, trên 25 triệu khách hàng, thời gian qua MB đã thực hiện Quyết định 2345/QĐ-NHNN rất hiệu quả khi số lượng khách hàng đã xác thực sinh trắc học với tỷ lệ cao, trên 60% số lượng khách hàng sử dụng online đã xác thực. Theo đại diện MB, nhằm tạo thuận lợi cho khách hàng trong việc xác thực sinh trắc học, MB đã hỗ trợ các khách hàng nhanh chóng thông qua các hình thức trực tiếp tại quầy và trực tuyến. Qua đó lượng khách hàng đã xác thực tăng mạnh. Đồng thời MB cũng là một trong những ngân hàng tiên phong triển khai thành công phương thức cập nhật căn cước công dân qua tài khoản VNeID đến khách hàng. Theo đó, từ tháng 11/2024, khách hàng của ngân hàng có thể cập nhật căn cước công dân trên ứng dụng ngân hàng số - App MBBank thông qua xác nhận chia sẻ thông tin trên VNeID mà không cần quét NFC. Bên cạnh đó, MB còn triển khai chương trình tặng đến 30 triệu cho khách hàng cập nhật căn cước (xác thực sinh trắc học) thành công trên App MBBank. Từ ngày 25/11/2024 - 15/12/2024, MB mang đến chương trình chia quà tiền mặt mỗi tuần, giải thưởng đến hơn 1 tỷ/tuần cho khách hàng cập nhật căn cước thành công (xác thực sinh trắc học) trên App MBBank.
Còn tại VPBank, ngân hàng này đưa ra chương trình “Sinh trắc học ngay iPhone về tay” với tổng giá trị quà tặng lên tới gần 7 tỷ đồng dành cho khách hàng xác thực sinh trắc học và cập nhật giấy tờ tùy thân trong khoảng thời gian từ ngày 7/11/2024 đến hết ngày 23/01/2025. Theo đó, mỗi khách hàng mở mới và khách hàng hiện hữu của VPBank xác thực thành công dữ liệu sinh trắc học và cập nhật giấy tờ tùy thân mới trên cả VPBank NEO hay tại quầy giao dịch VPBank đều nhận được 1 mã tham gia quay thưởng hàng tuần. Chương trình có tổng cộng 9 đợt quay số trong 9 tuần liên tiếp, tương đương với tổng số giải thưởng là 63 chiếc iPhone 16 Promax sẽ được VPBank gửi tặng tới khách hàng trong dịp này.
Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho rằng, việc áp dụng xác thực sinh trắc học không chỉ nhằm đáp ứng quy định pháp luật mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho khách hàng. Quyết định 2345/QĐ-NHNN đã cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc phòng, chống lừa đảo. Theo thống kê mới nhất từ NHNN, có khoảng 38 triệu lượt khách hàng đăng ký thông tin sinh trắc học thành công và số lượng vụ lừa đảo giảm đến 50%, số lượng tài khoản nhận tiền lừa đảo cũng giảm trên 70% so với trung bình 7 tháng năm 2024. Đặc biệt, tại một số đơn vị không phát sinh vụ việc lừa đảo trong tháng 8-9/2024. Do đó, NHNN đã chỉ đạo các TCTD, trung gian thanh toán cần đẩy mạnh công tác truyền thông cũng như triển khai nhiều giải pháp nhằm đảm bảo các khách hàng đăng ký đầy đủ xác thực sinh trắc học trước ngày 1/1/2025 nhằm đảm bảo lợi ích của khách hàng.
Bên cạnh nỗ lực của ngành Ngân hàng, giới chuyên môn cho rằng cần sự phối hợp đồng bộ của các bộ, ngành khác để hạn chế tối đa thiệt hại cho người sử dụng dịch vụ. Theo chia sẻ của đại biểu Quốc hội Phạm Xuân Hoà (đoàn Đồng Tháp), mặc dù Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông đã nắm được số điện thoại, căn cước công dân gắn chip, tuy nhiên tội phạm lừa đảo công nghệ cao vẫn rất tinh vi, xảo quyệt, thay đổi địa điểm, chỗ ở, rồi thay đổi số điện thoại liên tục. Đây là vấn đề bức xúc trong xã hội. Theo đó, trong thời gian tới, Bộ Công an nên quyết liệt trong điều tra, truy tố xét xử cho bằng được các đối tượng sử dụng công nghệ cao để lừa gạt tiền của người dân.