Chia sẻ về quan điểm điều hành tỷ giá, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước điều hành tỷ giá cân nhắc trên cục diện của toàn nền kinh tế, không vì lợi ích của bất kỳ doanh nghiệp nào.
Sau khi lắng nghe ý kiến các doanh nghiệp, tập đoàn nêu tại Hội nghị của Thường trực Chính phủ làm việc với doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) trên phạm vi toàn quốc về các giải pháp thúc đẩy sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong bối cảnh kinh tế chính trị thế giới đang diễn biến khó lường, Ngân hàng Nhà nước đang nỗ lực điều hành, điều tiết các giải pháp chính sách tiền tệ để góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường kinh tế vĩ mô.
Ngân hàng Nhà nước cũng là một trong số các bộ, ngành tích cực triển khai cải cách thủ tục hành chính. NHNN cũng đã 7 lần dẫn đầu bảng xếp hạng PAR INDEX 2022 của các bộ, cơ quan ngang bộ với điểm chỉ số cải cách hành chính là 91,77% góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh cho doanh nghiệp và người dân.
Với vai trò là hệ thống cung cấp nguồn vốn tín dụng, thời gian vừa qua, Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo và NHNN cũng đã có nhiều cuộc họp triển khai tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp trong vấn đề tín dụng. Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhận định: Các DNNN đều là các doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn rất lớn, do đó, NHNN cũng đã chỉ đạo các ngân hàng trong hệ thống trên cơ sở khả năng cân đối vốn phối hợp với các ngân hàng khác để có thể đồng tài trợ. Trường hợp số vốn quá lớn không thể đồng tài trợ, NHNN cũng sẽ hướng dẫn các ngân hàng báo cáo lên cấp có thẩm quyền để cấp tín dụng.
Do tác động của dịch COVID-19 và do bối cảnh khó khăn chung của toàn thế giới khiến các DNNN gặp khó khăn về nguồn tiền và tín dụng, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 01/2020/TT-NHNN ngày 13/3/2020 quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ cho khách hàng chịu ảnh hưởng do dịch COVID-19 áp dụng trong giai đoạn 2019-2020. Trong năm 2023, NHNN cũng ban hành Thông tư số 02/2023/TT-NHNN cho phép cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, trong đó có doanh nghiệp nhà nước.
Các thông tư này nhằm giúp các doanh nghiệp có thể cơ cấu lại thời hạn trả nợ, tiếp tục vay vốn từ các tổ chức tín dụng, qua đó khôi phục lại hoạt động sản xuất kinh doanh.
Đối với các kiến nghị tại Hội nghị, như về cung ứng và các chính sách tín dụng cho lĩnh vực nông nghiệp – nông thôn, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, tín dụng cho nông nghiệp – nông thôn, trong đó có lúa, gạo, là một lĩnh vực mà Chính phủ cũng có chủ trương ưu tiên, NHNN cũng là bộ ngành chủ trì phối hợp với các bộ, ngành khác trình Chính phủ ban hành Nghị định về tín dụng ưu đãi đối với lĩnh vực nông nghiệp – nông thôn, trong đó có rất nhiều chính sách ưu đãi về lãi suất, thời hạn, tài sản đảm bảo…; Bên cạnh đó, NHNN cũng áp dụng các công cụ khác như công cụ dự trữ bắt buộc, giảm lãi suất trần đối với lĩnh vực nông nghiệp – nông thôn.
Đến nay, dư nợ cho lĩnh vực nông nghiệp – nông thôn của toàn hệ thống đạt khoảng 3 triệu tỷ đồng, trên quy mô 12 triệu tỷ đồng của cả hệ thống. Con số này chứng minh rằng, tín dụng đối với lĩnh vực này đang được Chính phủ và NHNN đặc biệt quan tâm.
Đối với hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp, Thống đốc cho biết, trên thực tế, hạn mức tín dụng cho từng doanh nghiệp đi vay vốn, vấn đề này hoàn toàn do các TCTD tự quyết định dựa trên đánh giá sự uy tín, tín nhiệm của khách hàng, NHNN chỉ điều hành tăng trưởng tín dụng trên góc độ toàn hệ thống. Như năm nay, NHNN đã phân bổ hết chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các TCTD toàn hệ thống ở mức 14%. Do vậy, có thể nói rằng, hạn mức tín dụng không còn là vấn đề nữa.
Đối với ý kiến có nêu, bản thân các TCTD cho vay không cần dự án khả thi?. Cái này cũng là một quan điểm và trên thực tế, luật và các văn bản quy định khi khách hàng đi vay phải đủ khả năng trả nợ thì điểm này, NHNN cũng không quy định chi tiết chỉ quy định có khả năng trả nợ. Bản thân các TCTD sẽ phải kiểm tra, thẩm định và yêu cầu các doanh nghiệp phải chứng minh có khả năng. Điều này thuộc thẩm quyền của các TCTD. NHNN cũng đã chỉ đạo các TCTD xem xét, rà soát các thủ tục.
Đối với vấn đề tỷ giá, Thống đốc cho rằng, khi xuất khẩu sang các nước phá giá nhiều thì họ sẽ được lợi hơn về giá. Tuy nhiên đối với NHNN, khi điều hành tỉ giá phải đứng trên cục diện của toàn quốc gia, bao gồm cả doanh nghiệp xuất khẩu và cả doanh nghiệp nhập khẩu.
Theo số liệu được công bố, năm 2022, Việt Nam có xuất siêu là hơn 12 tỷ USD nhưng các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) xuất siêu đến 36 tỷ USD. Sản xuất trong nước phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, hàng hóa, máy móc và nguyên vật liệu của nước ngoài, do vậy, nếu tỷ giá mà tăng sẽ rất khó khăn cho các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu.
Chưa kể, khi tỷ giá tăng thì doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cũng không yên tâm, vì khi hoạt động ở đây có lãi nhưng khi họ chuyển về nước lại thấy không có lãi. "Do vậy, chúng tôi xin nhắc lại, vấn đề ổn định tỷ giá phải cân nhắc trên cục diện của toàn nền kinh tế chứ không vì doanh nghiệp nào cả”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
Phát biểu Kết luận, thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính trân trọng cảm ơn, đánh giá cao kết quả của DNNN, đóng góp vào kết quả chung của cả nước trong năm 2022 và những tháng vừa qua của năm 2023; đồng thời chia sẻ với những khó khăn, thách thức mà các DNNN gặp phải từ tình hình trong nước và quốc tế.
Thủ tướng nhấn mạnh 6 quan điểm chỉ đạo điều hành và 12 nhiệm vụ trọng tâm thời gian để nâng cao hiệu quả hoạt động, đổi mới khu vực DNNN, thúc đẩy sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển.
Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tập trung chỉ đạo cải cách hành chính, phân cấp, phân quyền, tạo mọi thuận lợi cho doanh nghiệp, đặt mình vào địa vị doanh nghiệp để giải quyết các khó khăn, vượt qua thách thức, thực sự chia sẻ, khích lệ, khuyến khích những người làm đúng, làm tốt và cương quyết xử lý những người vi phạm, nhũng nhiễu, tiêu cực, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm….
Ghi nhận, đánh giá cao các ý kiến và đề xuất tâm huyết, trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương và các doanh nghiệp nhà nước tại hội nghị, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng Chính phủ tiếp thu, trình Thủ tướng ban hành văn bản phù hợp là sản phẩm của hội nghị để tổ chức thực hiện hiệu quả, với mong muốn sau hội nghị, các DNNN có thêm nhiều món quà tặng Nhà nước, tặng nhân dân.