Tổng quan về xu hướng thanh toán năm 2023 ở APAC 

Theo đó, người tiêu dùng tích cực đón nhận các sản phẩm tín dụng thay thế, bao gồm mua ngay trả sau (BNPL) và điểm bán hàng (POS). Điều này cho thấy nhu cầu tín dụng của người tiêu dùng ngày càng mở rộng.

Mặt khác, việc sử dụng tiền mặt tiếp tục giảm bởi khuyến khích từ các chính sách không dùng tiền mặt và chính phủ.

Đây là những phát hiện chính của Worldpay năm nay từ Báo cáo Thanh toán Toàn cầu của FIS. Báo cáo xem xét cách người tiêu dùng thanh toán vào năm 2022 tại cửa hàng và trực tuyến trên 40 thị trường toàn cầu, chia sẻ các xu hướng thanh toán chính và dự đoán các kịch bản trong tương lai về phương thức thanh toán cũng như quy mô thị trường, cho thấy một số xu hướng thanh toán chính đang nổi lên ở APAC, bao gồm sự gia tăng của ví kỹ thuật số, tăng cường áp dụng BNPL và sử dụng thanh toán thời gian thực bùng nổ.

Ví kỹ thuật số đang phát triển nhanh chóng trên khắp APAC

Trung Quốc từng là quốc gia dẫn đầu APAC về sử dụng ví kỹ thuật số nhưng kết quả từ nghiên cứu của FIS cho thấy, các quốc gia còn lại của khu vực đang nhanh chóng bắt kịp.

Từ năm 2018 đến năm 2023, ví kỹ thuật số ở APAC (không bao gồm Trung Quốc) đã tăng hơn gấp đôi thị phần giá trị giao dịch thương mại điện tử và chứng kiến ​​thị phần giá trị giao dịch thanh toán tại điểm bán hàng (POS) tăng gấp 6 lần.

Năm 2022, ví kỹ thuật số là phương thức thanh toán được ưa chuộng đối với các giao dịch thương mại điện tử tại 5 trong số 14 thị trường APAC, cụ thể là: Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Philippines và Việt Nam.

Trong tương lai, FIS kỳ vọng ví kỹ thuật số sẽ tiếp tục tăng trưởng ở APAC, từ 12% giá trị giao dịch thương mại điện tử vào năm 2018 lên 36% vào năm 2026 và từ 3% giá trị giao dịch POS lên 30 % vào năm 2026.

Trung Quốc vẫn là nước sử dụng ví kỹ thuật số lớn nhất APAC vào năm 2022, chiếm 81% giá trị giao dịch thương mại điện tử và 56% giá trị giao dịch POS.

Ở Ấn Độ, tiền mặt chiếm ưu thế chỉ vài năm trước, với 71% giá trị giao dịch POS vào năm 2019. Do đại dịch COVID-19 và thành công lớn của Giao diện thanh toán hợp nhất (UPI) cùng với hệ thống thanh toán theo thời gian thực quốc gia, thói quen của người tiêu dùng nước này đối với thanh toán kỹ thuật số đã thay đổi. Vào năm 2022, ví kỹ thuật số chiếm 50% giá trị giao dịch thương mại điện tử và 35% giá trị giao dịch POS.

Theo xu hướng toàn cầu, Indonesia cũng đã chứng kiến ​​phần lớn giao dịch tiền mặt chuyển sang ví kỹ thuật số, từ 6% giá trị giao dịch POS vào năm 2019 lên 28% vào năm 2022. Năm ngoái, đây là phương thức thanh toán hàng đầu trên thị trường thương mại điện tử, thu về 39% tổng giá trị giao dịch. Sự tăng trưởng này không có dấu hiệu chậm lại khi các giá trị giao dịch ví kỹ thuật số được dự đoán sẽ tăng với tốc độ CAGR lần lượt là 22% tại POS và 21% trong thương mại điện tử cho đến năm 2026.

Ấn Độ và Đông Nam Á dẫn đầu làn sóng thương mại điện tử APAC

Năm 2022, APAC vẫn là thị trường thương mại điện tử lớn nhất thế giới, với tổng giá trị giao dịch gần 4.200 tỷ USD, chiếm gần một nửa thị trường thương mại điện tử toàn cầu. Con số này thể hiện mức tăng 41,5% so với tổng số 3.000 tỷ USD của năm 2021, cho thấy tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của thương mại điện tử ở APAC trong năm qua.

Tại APAC, Đông Nam Á và Ấn Độ dự kiến ​​sẽ có ​​mức tăng trưởng thương mại điện tử mạnh nhất khu vực cho đến năm 2026, với Philippines (18%), Indonesia (17%), Ấn Độ (16%), Malaysia (16%) và Việt Nam (15 %), ghi nhận tốc độ tăng trưởng hàng năm lớn nhất.

BNPL trở nên phổ biến trong giao dịch thương mại điện tử

Tại APAC, xu hướng sử dụng BNPL tiếp tục tăng lên vào năm 2022 nhờ được thúc đẩy bởi các yếu tố thuận lợi của thị trường, bao gồm tỷ lệ sử dụng thẻ tín dụng thấp và số lượng lớn người chưa sử dụng dịch vụ ngân hàng.

Trên toàn khu vực, Úc là quốc gia áp dụng BNPL nhiều nhất vào năm 2022, với BNPL chiếm 14% giá trị giao dịch thương mại điện tử, mức tăng trưởng cao nhất ở APAC. Cùng với BNPL, Úc cũng dẫn đầu về giao dịch POS, chiếm 7% giá trị giao dịch POS vào năm 2022.

New Zealand đứng thứ 2 về áp dụng BNPL, chiếm 10% giá trị giao dịch thương mại điện tử và 2% chi tiêu tại cửa hàng vào năm 2022.

Ở Đông Nam Á, Singapore ghi nhận mức sử dụng giao dịch BNPL cao nhất, chiếm 5% tổng chi tiêu thương mại điện tử vào năm 2022.

Theo sau là Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia, với BNPL chiếm 4% tổng giá trị giao dịch thương mại điện tử vào năm 2022.

Lĩnh vực BNPL của Trung Quốc được dẫn dắt bởi các doanh nghiệp hàng đầu như: Ant Group, JD Finance và Tencent. Ấn Độ có thị trường BNPL mới nổi bao gồm các thương hiệu địa phương và toàn cầu như: Flipkart Pay Later, Amazon Pay Later, Paytm Later, ePayLater và ZestMoney. Và thị trường BNPL đông đúc của Indonesia có một danh sách ấn tượng bởi các nhà cung cấp địa phương, bao gồm: Akulaku, GoPayLater, Kredivo và Traveloka PayLater; cũng như SPayLater từ công ty thương mại điện tử Shopee và nhà cung cấp BNPL Atome của Singapore.

Sử dụng tiền mặt tại POS tiếp tục giảm

Việc sử dụng tiền mặt ở APAC tiếp tục giảm vào năm 2022, theo xu hướng tăng nhanh do đại dịch COVID-19 và sự phổ biến của thanh toán di động cũng như việc sử dụng mã QR. Báo cáo cho biết, đến năm 2026, sử dụng tiền mặt ở APAC dự kiến ​​sẽ giảm một nửa và chỉ chiếm 8% giá trị giao dịch POS.

Việt Nam, Thái Lan và Indonesia sẽ chứng kiến ​​sự sụt giảm mạnh nhất. Tại Việt Nam, giao dịch tiền mặt được dự đoán sẽ chiếm 21% tổng giá trị giao dịch POS vào năm 2026, giảm 26 điểm phần trăm so với năm 2022.

Tại Thái Lan, tỷ lệ tiền mặt trong giá trị giao dịch POS dự kiến ​​sẽ giảm 24 điểm phần trăm, xuống còn 32% vào năm 2026. Và tại Indonesia, tỷ lệ sử dụng tiền mặt trong các giao dịch POS được dự báo sẽ giảm 22 điểm phần trăm, xuống còn 23% giá trị giao dịch POS.

Dẫn đầu về thanh toán theo thời gian thực

Ở APAC, các chương trình thanh toán theo thời gian thực đã phát triển mạnh mẽ trong những năm qua. Các chương trình này hiện đang ngày càng liên kết với nhau. Ví dụ, hệ thống PayNow của Singapore được liên kết với UPI của Ấn Độ, DuitNow của Malaysia liên kết với PromptPay ở Thái Lan. Indonesia, Malaysia và Thái Lan cũng được kết nối thông qua hệ thống thanh toán mã QR.

Vào tháng 11/2022, ngân hàng trung ương của Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan đã đồng ý tăng cường hợp tác về kết nối thanh toán để hỗ trợ thanh toán xuyên biên giới theo thời gian thực.

Là một phần của sự hợp tác, các quốc gia ASEAN này đã tham gia Dự án Nexus vào đầu tháng 5/2023. Sáng kiến ​​này do Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) dẫn đầu, nhằm mục đích liên kết các hệ thống thanh toán theo thời gian thực trong nước, cho phép các giao dịch xuyên biên giới tức thì.

Sự phổ biến của các hệ thống thanh toán theo thời gian thực đã thúc đẩy sự gia tăng của các giao dịch A2A ở APAC. Ví dụ, tại Thái Lan, PromptPay đã thúc đẩy thanh toán A2A trở thành phương thức thanh toán trực tuyến hàng đầu, chiếm 42% tổng giá trị giao dịch thương mại điện tử vào năm 2022, tăng từ 38% vào năm 2021. Tương tự, hệ thống thanh toán theo thời gian thực DuitNow của Malaysia đã thúc đẩy việc sử dụng các giao dịch A2A, chiếm 37% tổng số giao dịch mua hàng trực tuyến vào năm 2022.