Ngành Ngân hàng đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn

Hội nghị do bà Nguyễn Thị Hồng - Ủy viên BCH trung ương Đảng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và ông Trần Sỹ Thanh - Ủy viên BCH trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, đồng chủ trì.

Tham gia hội nghị còn có Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà, lãnh đạo các Vụ, Cục NHNN, NHNN chi nhánh TP.Hà Nội; Lãnh đạo Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội; đại diện lãnh đạo các Sở, ngành, hiệp hội, doanh nghiệp, TCTD trên địa bàn Hà Nội.

Dòng vốn ngân hàng góp phần giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, với tinh thần đồng hành, chia sẻ khó khăn với người dân, doanh nghiệp, quyết liệt thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhằm tăng khả năng tiếp cận tín dụng, từ đầu năm 2023 đến nay, NHNN đã tập trung điều hành linh hoạt, chủ động các công cụ chính sách tiền tệ nhằm ổn định thị trường tiền tệ, sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản cho các TCTD; điều hành tín dụng phù hợp, đảm bảo cung ứng vốn cho nền kinh tế; chủ động triển khai nhiều giải pháp cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn, tăng khả năng tiếp cận tín dụng trong một số ngành, lĩnh vực chủ chốt; ban hành chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ; đẩy mạnh triển khai chương trình kết nối Ngân hàng – Doanh nghiệp trên toàn quốc, các hội nghị chuyên đề, hội nghị vùng,….

Liên quan đến vấn đề tiếp cận tín dụng và tăng khả năng hấp thụ vốn cho nền kinh tế, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong gần 9 tháng đầu năm 2023, NHNN đã tổ chức 11 Hội nghị, cuộc họp bàn, ban hành 11 văn bản chỉ đạo về các giải pháp nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng đối với một số đối tượng, ngành, lĩnh vực, về vấn đề lãi suất, phí dịch vụ ngân hàng; 2 Hội thảo khoa học về tăng khả năng hấp thụ vốn tín dụng; đặc biệt tại các địa phương đã có 63 Hội nghị kết nối Ngân hàng - Doanh nghiệp được tổ chức, thể hiện tinh thần đồng hành, chia sẻ, tháo gỡ khó khăn giữa ngân hàng và doanh nghiệp, nền kinh tế.

Báo cáo về tình hình triển khai các chính sách, giải pháp tín dụng của ngành Ngân hàng góp phần tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN cho biết, ngay từ đầu năm, NHNN đã định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm 2023 khoảng 14-15% (cao hơn tăng trưởng các năm trước), có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế. Đến ngày 15/9/2023, tín dụng toàn nền kinh tế đạt gần 12,6 triệu tỷ đồng, tăng 5,56%.

NHNN đã liên tục điều chỉnh giảm 4 lần các mức lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-2,0%/năm. Các TCTD cũng tích cực triển khai các đợt giảm lãi suất, trong đó có điều chỉnh giảm lãi suất cho vay đối với các khoản vay đang còn dư nợ hiện hữu và các khoản vay mới (phấn đấu mức giảm lãi suất tổi thiểu từ 1,5-2%/năm). Đến nay, các TCTD cam kết tổng tiền lãi được giảm khoảng 19.000 tỷ đồng. NHNN cũng chủ động triển khai các giải pháp cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn, tăng khả năng tiếp cận tín dụng trong những ngành, lĩnh vực chủ chốt.

Với gói tín dụng 120.000 tỷ đồng phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ theo Nghị quyết 33 của Chính phủ, BIDV và Agribank đã ký hợp đồng tín dụng tài trợ 3 dự án nhà ở xã hội tại tỉnh Phú Thọ, Quảng Ninh, Bắc Ninh với số tiền giải ngân đạt 82,7 tỷ đồng.

Với gói tín dụng 15.000 tỷ đồng cho vay lĩnh vực lâm sản, thủy sản, đến nay đã có 13 ngân hàng thương mại đăng ký tham gia Chương trình và đã thực hiện cho vay với doanh số giải ngân đạt gần 5.500 tỷ đồng (bằng 37% tổng số tiền cam kết cho vay theo chương trình), cho 2.000 lượt khách hàng vay vốn.

Đến cuối tháng 8/2023, lũy kế tổng giá trị nợ (gốc và lãi) được cơ cấu thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN đạt gần 121.000 tỷ đồng, với gần 124.000 lượt khách hàng được cơ cấu lại thời hạn trả nợ.

Về hỗ trợ lãi suất 2% theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP, đến cuối tháng 7/2023, doanh số hỗ trợ lãi suất đạt gần 155.000 tỷ đồng, dư nợ hỗ trợ lãi suất đạt hơn 56.000 tỷ đồng cho hơn 2.100 khách hàng, số tiền hỗ trợ lãi suất lũy kế từ đầu chương trình đạt khoảng 681 tỷ đồng.

Riêng địa bàn TP. Hà Nội, bà Hà Thu Giang cho biết, đến cuối tháng 8/2023, dư nợ tín dụng trên địa bàn ước đạt trên 3,2 triệu tỷ đồng, tăng 10,35% so với cuối 2022 (cao hơn mức tăng toàn quốc: 5,56%); quy mô tín dụng của thành phố đứng thứ hai toàn quốc, chỉ sau thành phố Hồ Chí Minh.

Phát biểu tại hội thảo, ông Đỗ Thanh Sơn, Phó Tổng Giám đốc Phụ trách Ban điều hành VietinBank cho biết, tổng số dư tín dụng trên địa bàn Hà Nội của VietinBank đến ngày 31/8/2023 là 26 nghìn tỷ đồng, tăng trưởng 10,4% so với cùng kỳ năm trước. Tổng tăng trưởng tín dụng toàn hàng đạt gần 9%.

Bám sát chỉ đạo của NHNN, VietinBank cũng triển khai nhiều chương trình, gói hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp, đặc biệt trên địa bàn TP. Hà Nội, có thể kể đến như: Giải ngân gói hỗ trợ lãi suất 2% trên địa bàn Hà Nội đã đạt hơn 1.000 tỷ đồng; triển khai gói 30.000 tỷ đồng cho vay xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở khu công nhân; cho vay các lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ, với tổng dư nợ trên địa bàn TP. Hà Nội đạt khoảng 42 nghìn tỷ đồng; lãi suất cho vay cũng được điều chỉnh giảm từ 2-3%; tiếp tục ưu đãi phí, giảm phí cho khách hàng….

Tại Vietcombank, ông Nguyễn Thanh Tùng, Tổng Giám đốc Vietcombank cho biết, TP. Hà Nội là 1 trong 2 khu vực trọng điểm của Vietcombank, với 16 chi nhánh. Quy mô huy động vốn của ngân hàng trên địa bàn đạt 359 nghìn tỷ đồng (chiếm 27% huy động vốn toàn hệ thống), tổng dư nợ là 250 nghìn tỷ đồng (chiếm 22% trên toàn hệ thống). Tăng trưởng tín dụng trên địa bàn chủ yếu vào sản xuất kinh doanh. Đến hết tháng 8/2023, tỷ lệ nợ xấu ở mức 0,72%.

Ông Phan Thanh Sơn, Phó Tổng Giám đốc Techcombank cũng chia sẻ, đồng hành cùng các doanh nghiệp, thời gian qua, Techcombank đã có 4 đợt giảm lãi suất cho vay. Đối với chính sách hỗ trợ lãi suất 2%, ngân hàng đã thực hiện đồng loạt trên toàn hệ thống. Tính đến cuối tháng 8/2023, tổng dư nợ hỗ trợ lãi suất trong năm 2023 là gần 12 nghìn tỷ đồng, với số tiền hỗ trợ lãi suất là hơn 60 nghìn tỷ đồng, trong đó địa bàn Hà Nội có 30 doanh nghiệp với tổng dư nợ là 70 tỷ đồng. Trong hoạt động cấp tín dụng, Techcombank cũng liên tục áp dụng công nghệ mới và điều chỉnh chính sách tín dụng để bảo đảm được thời gian cũng như năng lực đáp ứng vốn kịp thời cho khách hàng…

Tại Agribank, ông Đinh Tiến Đông, Giám đốc Agribank Chi nhánh Hà Nội cho biết, để hỗ trợ khó khăn cho doanh nghiệp Agribank đã triển khai nhiều giải pháp tích cực, bao gồm: Xây dựng lại các cơ chế nội bộ, cắt giảm thời gian thủ tục để các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận vốn; giảm lãi suất cho vay; chỉ đạo các chi nhánh trên địa bàn TP. Hà Nội thực hiện đúng các chủ trương của Chính phủ, NHNN cơ cấu lại nợ, đẩy mạnh cấp tín dụng cho doanh nghiệp, đặc biệt các DNNVV…

Tính riêng Agribank Hà Nội, đến ngày 31/8/2023, chi nhánh đã 5 lần giảm lãi suất cho vay, với mức giảm từ 1,3 – 2,5% đối với lĩnh vực sản xuất kinh doanh, 2 – 3% đối với lĩnh vực tiêu dùng, 3 – 4% đối với lĩnh vực bất động sản; thực hiện 7 chương trình ưu đãi tín dụng, lãi suất thấp hơn từ 2 – 3 % so với lãi suất cho vay thông thường…

Phát biểu tại hội nghị, đại diện các Hiệp hội, các doanh nghiệp trên địa bàn TP. Hà Nội đều bày tỏ lời cảm ơn đối với ngành Ngân hàng đã đồng hành và chia sẻ, giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Bà Trịnh Thị Ngân, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) TP. Hà Nội chia sẻ, thời gian qua, Hiệp hội đã phối hợp với NHNN Chi nhánh TP. Hà Nội và các ngân hàng trên địa bàn để liên tục triển khai các cuộc trao đổi giữa ngân hàng – doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn. Qua các chương trình kết nối, các doanh nghiệp trên điạ bàn đã được vay với số tiền là 553 nghìn tỷ đồng. Các doanh nghiệp khối xuất khẩu (chiếm số đông doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội) rất vui mừng khi tỷ giá ổn định.

Dưới góc nhìn doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Thu Thương, Tổng Giám đốc Công ty Nagakawa chia sẻ, để doanh nghiệp phát triển như hiện nay, Nagakawa đã nhận được sự đồng hành của các ngân hàng, đặc biệt trong giai đoạn khó khăn vừa qua. Nguồn vốn tín dụng ngân hàng đã giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, phát triển ổn định.

Tăng cường các hoạt động kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp

Thông tin tại hội nghị cũng cho thấy, mặc dù toàn ngành Ngân hàng đã nỗ lực thực hiện các chủ trương, chính sách, giải pháp, trong đó nhiều giải pháp được thực hiện bằng chính nguồn lực của TCTD, song việc cung ứng và tiếp cận tín dụng của các doanh nghiệp trên cả nước nói chung và trên địa bàn Hà Nội nói riêng hiện vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, như: Khi các kênh huy động vốn khác chưa thực sự phát huy hiệu quả, nhất là thị trường trái phiếu, khiến nhu cầu vốn cho phục hồi kinh tế tập trung phần lớn qua kênh tín dụng ngân hàng, tạo áp lực cung ứng vốn chủ yếu cho nền kinh tế lên ngành ngân hàng…

Bên cạnh đó, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống vẫn thấp so với cùng kỳ các năm trước, nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ các yếu tố khách quan như: Cầu đầu tư, sản xuất kinh doanh, tiêu dùng giảm; một số nhóm khách hàng có nhu cầu nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn, nhất là nhóm DNNVV; tác động từ khả năng hấp thụ tín dụng của nhóm bất động sản; sau thời gian kinh tế gặp khó khăn, mức độ rủi ro bị đánh giá cao hơn, khi hoạt động của doanh nghiệp khó chứng minh hiệu quả (chi phí đầu vào, nguyên vật liệu nhập khẩu cao, thị trường đầu ra, đơn hàng, doanh thu giảm...); TCTD rất khó khăn trong quyết định cho vay do không hạ được chuẩn tín dụng để đảm bảo an toàn hệ thống.

Đánh giá cao sự đồng hành của các ngân hàng nhưng trước những khó khăn doanh nghiệp đang gặp phải, ông Lê Vĩnh Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực TP. Hà Nội đề nghị, các ngân hàng xem xét cắt giảm thủ tục hành chính để các doanh nghiệp tiếp cận vốn với thời gian ngắn hơn. Đồng thời xem xét điều chỉnh mức phí phạt trả nợ trước hạn và tiếp tục thực hiện giảm lãi suất đối với khoản vay cũ và mới.

“Đề nghị ngành Ngân hàng tiếp tục cải cách hành chính, rút ngắn thời gian, thủ tục hồ sơ tín dụng để doanh nghiệp tiếp cận vốn nhanh hơn”, bà Trịnh Thị Ngân nêu quan điểm và đề nghị: "Chính phủ cần nâng cao vai trò của Quỹ bảo lãnh tín dụng DNNVV, cần cho phép bảo lãnh tín chấp. Đồng thời xem xét giảm phí, bởi mức phí đang cao hơn ngân hàng sẽ rất khó khăn cho doanh nghiệp".

Trước những khó khăn doanh nghiệp đang gặp phải, đại diện các ngân hàng phát biểu cũng bày tỏ cam kết sẽ đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn, với những giải pháp cụ thể như: Cải cách thủ tục hành chính, giảm lãi suất, giảm phí….

Để giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ông Nguyễn Thanh Tùng cho biết, trong những tháng cuối năm 2023, Vietcombank tiếp tục giảm lãi suất, giảm dần mặt bằng lãi suất huy động từ đó có cơ sở để giảm lãi suất cho vay; tiết giảm chi phí theo chỉ đạo của Thống đốc NHNN… “Vietcombank cam kết từ nay đến cuối năm sẽ tiếp tục lộ trình giảm lãi suất cho vay đối với khách hàng”, ông Nguyễn Thanh Tùng cam kết và cho biết: “Toàn bộ khách hàng có dư nợ hiện hữu đều được giảm lãi suất. Theo tính toán sẽ có hơn 200 nghìn khách hàng được giảm lãi suất, với tổng dư nợ bình quân là khoảng 700 nghìn tỷ đồng. Với quyết định này, Vietcombank sẽ giảm khoảng 1.800 tỷ đồng lợi nhuận trong năm 2023”.

Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp, đại diện ngân hàng đề nghị NHNN tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, sớm có giải pháp cho phép xác thực định danh khách hàng cá nhân; Chính phủ và các bộ ngành có giải pháp kích thích tổng cầu, đẩy nhanh vòng quay vốn trong nền kinh tế, gia tăng nhu cầu tín dụng với ngân hàng; đẩy mạnh việc cấp thủ tục pháp lý liên quan đến các dự án đầu tư, trong đó có các dự án liên quan đến bất động sản; hoàn thiện các thủ tục pháp lý về đất đai…

Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Sỹ Thanh, Chủ tịch UNBD TP. Hà Nội đánh giá hội nghị rất ý nghĩa và quan trọng đối với hoạt động ngân hàng và doanh nghiệp. Nhìn lại khoảng thời gian 1 năm qua, nền kinh tế nói chung và ngành Ngân hàng nói riêng đứng trước “cơn bão” toàn cầu về tài chính tiền tệ và những vấn đề nội tại trong nước, đã đe doạ đến sự ổn định của cả hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, với những chỉ đạo kịp thời của Đảng, Quốc hội và Chính phủ, cùng với sự nỗ lực rất lớn từ ngành Ngân hàng, từ NHNN, đã giúp vượt qua “cơn bão”, ổn định trở lại và phục vụ tốt hơn cho sự phát triển của kinh tế xã hội.

“Không chỉ trong nước, mà cả thế giới đánh giá cao những kết quả ngành Ngân hàng đã đạt được thời gian qua. Xin được cảm ơn ngành Ngân hàng, NHNN chi nhánh Hà Nội, các ngân hàng trên địa bàn đã hỗ trợ cho Hà Nội nói chung, cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn nói riêng, cung cấp nguồn lực tài chính lớn phục vụ cho phát triển kinh doanh của các doanh nghiệp, qua đó góp vào kết quả chung của TP. Hà Nội trong 9 tháng đầu năm 2023”, ông Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh và bày tỏ hy vọng: “Mong NHNN, các ngân hàng đã quan tâm rồi, tiếp tục quan tâm nữa để các tổ chức tiếp cận được vốn vay ngân hàng”.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đánh giá cao các ý kiến đưa ra tại hội nghị và cho biết sẽ tập hợp lại trong báo cáo để trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Để tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trên địa bàn TP. Hà Nội, Thống đốc yêu cầu các đơn vị vụ/cục chức năng thuộc NHNN tiếp tục bám sát diễn biến thị trường, có tham mưu với lãnh đạo NHNN kịp thời hiệu quả, đáp ứng đủ nhu cầu vốn cho người dân, doanh nghiệp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn. Đối với NHNN chi nhánh TP. Hà Nội, tăng cường các cuộc gặp, hội nghị kết nối ngân hàng - doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn.

Đối với các doanh nghiệp, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, nên những biến động trên thị trường thế giới sẽ tác động mạnh đến thị trường trong nước. Do vậy, các doanh nghiệp nên chủ động sử dụng công cụ phái sinh tỷ giá do các ngân hàng cung cấp để phòng ngừa rủi ro. Đồng thời, cần bám sát tình hình thị trường để có những phân tích, đánh giá, giúp chủ động nguồn vốn và hoạt động sản xuất kinh doanh.

Với các TCTD, Thống đốc yêu cầu thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thống đốc NHNN về giảm lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp, cơ cấu lại thời hạn trả nợ giữ nguyên nhóm nợ, thực hiện đúng các quy định cho vay…. tiết giảm chi phí trên cơ sở hoạt động của mình để tăng hỗ trợ doanh nghiệp. Đảm bảo hoạt động và thanh khoản để đảm bảo chi trả cho người gửi tiền. Tăng cường tư vấn cho doanh nghiệp… Điều phối tăng trưởng tín dụng trong ngân hàng phù hợp trong những tháng cuối năm.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết: “Với tinh thần đồng hành, chia sẻ cùng người dân, doanh nghiệp, ngành Ngân hàng sẵn sàng triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng phát triển kinh tế trên địa bàn thành phố Hà Nội. Tôi hy vọng rằng với những giải pháp của ngành Ngân hàng và sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Thành ủy, UBND, HĐND, cùng với các sở, ban, ngành, các Hội, hiệp hội sẽ giúp người dân, doanh nghiệp trên địa bàn thành phố ổn định sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội bền vững”.