Bán lẻ truyền thống "chống đỡ" dịch Covid-19

Trong báo cáo công bố tiêu điểm thị trường bất động sản quý I/2020, CBRE (Việt Nam) cho biết sự bùng phát của dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng, tạo ra nhiều gián đoạn trong nền kinh tế Việt Nam và thị trường bất động sản. Trong khi đó, bán lẻ là một trong những mảng bị ảnh hưởng sớm nhất từ đại dịch này.

Trong quý I/2020, doanh thu bán lẻ của ngành hàng dịch vụ ăn uống và lưu trú Việt Nam lần lượt giảm 9,6% và 27,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Tại trung tâm thương mại, theo quan sát của CBRE Việt Nam, lưu lượng khách đến mua sắm bắt đầu giảm từ tháng 2 và đến cuối tháng 3 đã giảm xấp xỉ 70 – 80%. Doanh thu các ngành hàng được ghi nhận giảm khác nhau dưới sự ảnh hưởng của dịch bệnh: các ngành hàng buộc phải đóng cửa như giáo dục gần như không có doanh thu, trong khi đó các ngành hàng ăn uống, thời trang hoặc giải trí… thì doanh thu có thể giảm từ 50-80%. Một vài thương hiệu ăn uống buộc phải cắt giảm hoạt động của nhiều chi nhánh.

Ngoài ra, theo Chỉ thị của Chính phủ về việc cách ly xã hội, một số khu mua sắm hiện đã đóng cửa, dự kiến đi lại hoạt động sớm nhất từ 15/4. Các tuyến phố kinh doanh chính cũng đóng cửa hàng loạt, cũng như việc khách thuê chấm dứt hợp đồng do sức ép từ việc tạm ngừng kinh doanh.

Các cửa hàng bán lẻ truyền thống đóng cửa hàng loạt do ảnh hưởng của dịch Covid-19

Hồi đầu năm 2020, nhiều chủ đầu tư đang trong tư thế chờ đợi, tạm hoãn những chính sách hỗ trợ khách thuê với hy vọng Covid-19 sẽ được kiểm soát trong quý I/2020. Tuy nhiên trong tháng 3, nhiều chủ đầu tư đã bắt đầu hỗ trợ giá thuê và tăng cường hoạt động kích thích mua sắm. Nhiều chủ đầu tư đang rất chủ động hỗ trợ những khách thuê đang gặp khó khăn. Các mức giảm giá thuê từ 20 – 30% đã được áp dụng tại một số dự án, và có khả năng sẽ tiếp tục trong quý II/2020 nếu dịch bệnh chưa được kiểm soát chặt chẽ trước thời điểm giữa năm.

Cũng theo CBRE, trong quý này, tuy giá chào thuê chưa ghi nhận điều chỉnh, giá thuê thực khu vực trung tâm Hà Nội quan sát mức giảm 6,6% theo quý, trong khi khu vực ngoài trung tâm chịu tác động mạnh hơn với mức giảm 18,1% theo quý. Các quyết định giảm giá tiền thuê được áp dụng từ tháng 4 trở đi và có thể gây áp lực hơn nữa đối với giá thuê của thị trường bán lẻ Hà Nội.

Bà Dương Thùy Dung - Giám đốc Cấp cao, Trưởng Bộ phận Định giá, Nghiên cứu thị trường và Tư vấn phát triển (CBRE Việt Nam) cho biết, khảo sát của CBRE cho thấy, dù các trung tâm thương mại hiện đang dừng hoạt động do dịch bệnh nhưng chưa ghi nhận yêu cầu chấm dứt hợp đồng đến từ các khách thuê. Sự gia nhập và mở rộng của một vài các nhãn hiệu cao cấp tại Hà Nội đã đóng góp trong việc giảm tỷ lệ trống tại khu vực trung tâm. Trong khi đó, với lượng nguồn cung mới tương đối lớn trong năm 2019, các dự án vừa đi vào hoạt động vẫn đang trong quá trình đạt mức lấp đầy ổn định.

Trong khi hoạt động bán lẻ tại các trung tâm thương mại đang gặp nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19 thì thương mại điện tử lại đang ghi nhận những con số tăng ấn tượng. Dịch bệnh bùng phát đã dẫn tới sự gia tăng mua sắm trực tuyến tại Việt Nam kể từ đầu năm nay.

Khi xảy ra dịch bệnh, khách lựa chọn kênh mua hàng không tiếp xúc trực tiếp như mua hàng qua điện thoại, dịch vụ giao hàng tận nhà hay đặt hàng trên web tăng mạnh.

Nhằm đối phó với dịch bệnh, nhiều nhà hàng đã chọn kinh doanh trực tuyến qua các nền tảng thương mại điện tử như Now hay GrabFood, hoặc áp dụng các dịch vụ giao hàng của riêng họ. Ngoài ra, các hệ thống siêu thị đang chạy đua về con số doanh thu qua điện thoại/ bán hàng trực tuyến, khi người dân có nhu cầu mua sắm thực phẩm trong thời gian cách ly. Các kênh siêu thị điện tử như SpeedL của LotteMart đã ghi nhận mức tăng 100 – 200% trên số đơn hàng, trong khi Vinmart mở rộng phạm vi giao hàng tại hầu hết các siêu thị còn đang hoạt động. Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục kéo dài trong các tháng tới khi người mua vẫn đang tránh đi tới các trung tâm thương mại và những địa điểm đông đúc khác.

Theo lãnh đạo Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, trong bối cảnh người đi mua sắm tại các siêu thị, trung tâm thương mại giảm mạnh vì lo sợ lây nhiễm dịch Covid-19, kênh mua sắm online được nhiều người tiêu dùng lựa chọn. Tuy nhiên, nhà kinh doanh thương mại cũng cần nắm thị hiếu tiêu dùng, thay đổi nhóm hàng phù hợp với nhu cầu mua sắm online của người dân.

Trong khi đó theo khảo sát mới đây của Nielsen cho thấy, dịch COVID-19 dẫn đến thói quen sinh hoạt và tiêu dùng bị tác động đáng kể. Cụ thể, 47% người Việt đã thay đổi thói quen ăn uống, trong khi 60% số đó đã thay đổi các hoạt động giải trí/vui chơi. 70% người Việt đã xem xét lại kế hoạch du lịch của mình và 44% trong số đó cảm thấy nguồn thu nhập của họ đã bị ảnh hưởng. Những cửa hàng hiện hữu bị tác động mạnh, với 50% người dân đã giảm tần suất ghé thăm các siêu thị, cửa hàng tạp hóa và chợ truyền thống. Ngoài ra, 25% số người được hỏi cho biết đã tăng cường mua sắm trực tuyến và giảm các hoạt động mua sắm bên ngoài.