Xu hướng rút ròng của quỹ ngoại: Bao giờ thì chấm dứt?

Tổng tài sản các quỹ ETF trên thị trường chứng khoán Việt Nam giảm 24,4% kể từ đầu năm

Theo thống kê của SSI Research, các quỹ ETF tiếp tục rút vốn trong tháng 7 với tổng khối lượng là 2.330 tỷ đồng, chiếm 3,5% tổng tài sản. Tính từ đầu năm, các quỹ ETF đã rút ròng tổng cộng 18.500 tỷ đồng, tương đương 24,4% tổng tài sản vào cuối năm 2023, đưa tổng tài sản các quỹ ETF về chỉ còn 59.900 tỷ đồng.

Dòng vốn xuất hiện sự phân hóa giữa các nhóm quỹ ETF, trong đó áp lực rút vốn tập trung lớn nhất ở DCVFM VNDiamond (-1.480 tỷ đồng), Fubon (-925 tỷ), và Xtracker FTSE (-316 tỷ đồng).

Ngược lại, quỹ KIM Growth VN30 vào ròng 132 tỷ đồng, đón nhận dòng vốn vào tháng thứ 4 liên tiếp, trong khi quỹ DCVFM VN30 vào ròng 310 tỷ đồng, ghi nhận dòng vốn đảo chiều vào ròng trong tháng này.

Chuyên gia của SSI Research tiếp tục có quan điểm thận trọng khi cho rằng, việc quỹ iShares Frontier giải thể sẽ là bất lợi tạm thời cho Việt Nam khi muốn thu hút dòng vốn giải ngân vào các quỹ ETF đa quốc gia cùng với xu hướng luân chuyển dòng tiền diễn ra. Bên cạnh đó, các lựa chọn về quỹ chỉ số của Việt Nam không quá đa dạng (chủ yếu dựa trên rổ chỉ số VN30 và VNDiamond).

Tương tự các ETF, các quỹ chủ động cũng có diễn biến kém tích cực trong tháng 7 và xu hướng rút vốn diễn ra đồng đều từ cả các quỹ chỉ đầu tư vào Việt Nam và các quỹ đa quốc gia.

Tính tổng chung, dòng tiền từ quỹ chủ động rút khoảng 1.400 tỷ đồng trong tháng 7 (so với mức 1.600 tỷ đồng trong tháng 6) và đưa tổng mức rút ròng trong kể từ đầu năm tới nay lên khoảng 7.700 tỷ đồng, chiếm 2,2% tổng tài sản quỹ.

Trong đó, riêng tháng 7, các quỹ đầu tư vào Việt Nam rút ròng khoảng 350 tỷ đồng và chỉ có một lượng ít các quỹ vào ròng trong tháng 7. Đối với các quỹ đầu tư đa quốc gia, dòng vốn tiếp tục rút ròng mạnh trong tháng 7, ước tính khoảng hơn 1.000 tỷ đồng.

Điểm tích cực trong tháng 7 là Bộ Tài Chính đã công bố dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung 4 thông tư về giao dịch, về đăng ký, lưu ký và thanh toán bù trừ, về hoạt động của công ty chứng khoán và về công bố thông tin.

Điếm nhấn trong dự thảo Thông tư này là việc cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài được thực hiện giao dịch ký quỹ trong thời gian T+2 với sự hỗ trợ từ các công ty.

“Với kỳ vọng Thông tư này sớm có hiệu lực trong quý IV/2024 sẽ tạo điều kiện để các quỹ đầu tư nước ngoài có thể xem xét giải ngân trở lại thị trường Việt Nam”, SSI Research dự báo.

Dòng tiền đầu tư toàn cầu tích cực

Ngược lại diễn biến kém tích cực trên thị trường chứng khoán Việt Nam, dòng tiền đầu tư toàn cầu rất sôi động.

Quỹ cổ phiếu toàn cầu duy trì đà tích cực trong tháng 7. Báo cáo chiến lược tháng 8 của SSI Research cho thấy, dòng tiền vào các quỹ cổ phiếu tiếp tục bùng nổ và vào ròng 91 tỷ USD – tăng gần gấp đôi so với tháng trước và ghi nhận là tháng vào ròng cao nhất kể từ tháng 3/2021.

Tâm lý đầu tư tiếp tục ở trạng thái khả quan nhờ hiệu ứng về chính sách tiền tệ sau động thái từ các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới. Dòng vốn vào thị trường phát triển tăng 68,4 tỷ USD, vượt trội hơn so với thị trường đang phát triển tăng 22,7 tỷ USD.

Có cùng diễn biến, quỹ trái phiếu và quỹ thị trường tiền tệ tiếp tục vào ròng với cường độ lần lượt là 75 tỷ USD và 58 tỷ USD. Trong đó, dòng vốn vào quỹ trái phiếu ghi nhận mức vào ròng cao nhất kể từ tháng 6/2020 với sức hút đến từ thị trường Mỹ.

Bên cạnh đó, dòng vốn vào quỹ trái phiếu thị trường đang phát triển cũng ghi nhận vào ròng nhẹ sau 17 tháng rút ròng liên tiếp nhờ nhu cầu bùng nổ ở thị trường Trung Quốc cũng như việc Ấn Độ mới được thêm vào rổ chỉ số trái phiếu thị trường mới nổi của JP Morgan từ tháng 7.

Tính chung trong 7 tháng năm 2024, dòng tiền vào các tài sản tài chính đều duy trì nhịp độ vào ròng tích cực, với giá trị đạt 316,6 tỷ USD cho quỹ cổ phiếu, 366,8 tỷ USD cho quỹ trái phiếu và 285 tỷ USD cho quỹ thị trường tiền tệ.

Tuy nhiên, theo giới quan sát, các biến động chính trị và bầu cử và rủi ro suy thoái ở Mỹ đã bắt đầu xuất hiện nhiều hơn về cuối tháng và khiến cho dòng vốn đã phần nào chững lại trong những ngày cuối tháng 7. Khảo sát từ BofA cũng cho thấy tâm lý lạc quan ở các nhà quản lỹ quỹ hạ nhiệt trong tháng 7 và tỷ trọng tiền mặt đã tăng nhẹ lên 4,1%, từ mức 4% của tháng 6.

Xét về khu vực, dòng vốn vào quỹ cổ phiếu thị trường phát triển (DM) vào ròng 68,4 tỷ USD. Đây cũng ghi nhận là tháng vào ròng cao nhất kể từ tháng 10/2021. Dòng tiền tiếp tục tìm đến thị trường Mỹ trong tháng 7 (tăng 62,9 tỷ USD), với kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất đã giúp dòng tiền luân chuyển sang nhóm cổ phiếu vốn hóa thấp hay nhóm cổ phiếu nhạy cảm với lãi suất.

Tính trong 7 tháng, các quỹ cổ phiếu thị trường phát triển ghi nhận vào ròng 233 tỷ USD, chủ yếu ở thị trường Mỹ (chiếm 195 tỷ USD).

Dòng vốn vào cổ phiếu thị trường đang phát triển (EM) hưởng lợi từ tâm lý đầu tư tích cực và việc luân chuyển dòng tiền trong tháng 7. Dòng vốn vào ròng 22,7 tỷ USD – gần gấp 2 so với tháng trước chủ yếu nhờ dòng tiền từ các quỹ ETF đa quốc gia vào thị trường Trung Quốc (vào ròng 19,9 tỷ USD). Thị trường Ấn Độ vẫn ghi nhận vào ròng tháng thứ 16 liên tiếp, với con số là 2,6 tỷ USD – không có quá nhiều khác biệt so với các tháng trước đó. Đối với khu vực Đông Nam Á ngoại trừ điểm sáng ở Malaysia (tăng 25 triệu USD), các quốc gia còn lại đều ghi nhận rút ròng mạnh.

Theo chuyên gia, sau một tháng 7 đầy biến động (đặc biệt về cuối tháng), dòng vốn vào các quỹ cổ phiếu nhiều khả năng thận trọng hơn trong tháng 8 nhằm đánh giá rủi ro suy thoái ở thị trường Mỹ.